UNCTAD เตือนการมาของ AI อาจเพิ่มความเหลื่อมล้ำของคน แนะนำให้ทั่วโลกวางแผนรับมือ

การประชุมสหประชาชาติว่าด้วยการค้าและการพัฒนา (UNCTAD) ออกรายงานใหม่เตือน ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ในสมัยนี้กำลังมาพลิกโฉมโลกช่วยเรื่องเศรษฐกิจ สร้างโอกาสใหม่ ๆ แต่ก็แฝงไปด้วยความเสี่ยงที่อาจทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำ UNCTAD จึงออกมาเรียกร้องให้ทั่วโลกเร่งวางแผนรับมือ AI คำนึงประโยชน์แก่มนุษย์เป็นหลัก

รายงานใหม่จาก UNCTAD ได้ชี้ว่า แม้ AI จะเป็นเทคโนโลยีที่มีศักยภาพในการขับเคลื่อนความก้าวหน้าในแง่มุมต่าง ๆ แต่การมาในครั้งนี้ก็ไม่ได้ส่งเสริมให้เกิดความเท่าเทียม จึงเรียกร้องให้นานาประเทศจำเป็นต้องลงทุนโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัล ส่งเสริมธรรมาภิบาล AI เพื่อควบคุมศักยภาพของ AI เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่คนโดยรวมให้ได้มากที่สุด

รีเบกา กรินสแปน (Rebeca Grynspan) เลขาธิการ UNCTAD ก็ออกมาเน้นย้ำถึงความสำคัญของการให้ผู้คนเป็นศูนย์กลางในการพัฒนา AI และเรียกร้องความร่วมมือระหว่างประเทศร่วมกันสร้างกรอบการทำงานปัญญาประดิษฐ์ระดับโลก

นอกจากนี้ในรายงานยังระบุว่า AI อาจส่งผลกระทบต่องานถึง 40% ทั่วโลก แม้จะช่วยเพิ่มกำลังผลิตมากขึ้น แต่ก็สร้างความกังวลว่า AI จะมาแทนที่ของแรงงาน โดย AI นั้นมักเอื้อประโยชน์ต่อทุนมากกว่าแรงงาน ซึ่งหมายถึงอาจขยายความเหลื่อมล้ำ และลดความได้เปรียบทางการแข่งขันด้านต้นทุนแรงงานต่ำในประเทศกำลังพัฒนา

อย่างไรก็ตามเทคโนโลยี AI ก็ไม่ได้เข้ามาเพื่อแทนที่งานรูปแบบเดิม ๆ อย่างเดียว แต่ยังสามารถสร้างอุตสาหกรรมใหม่ และช่วยเสริมศักยภาพให้แก่แรงงานได้ ทั้งนี้การลงทุนในการปรับทักษะ (reskilling) เพิ่มทักษะ (upskilling) และการปรับตัวของแรงงานจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง ที่ทั่วโลกควรให้ความสนใจมาก ๆ ในขณะนี้

สำหรับข้อเสนอของ UNCTAD คือ แนะนำประชาคมโลกให้เร่งสร้างโครงสร้างพื้นฐาน AI ที่สามารถใช้งานร่วมกันได้อย่างเท่าเทียม, ส่งเสริมการสร้างนวัตกรรมแบบเปิด Open Source และสร้างขีดความสามารถเพื่อให้ประเทศกำลังพัฒนาสามารถคว้าประโยชน์จากการใช้ AI ได้

ที่มา : UNCTAD

วรัญญู คงชัย