สัมภาษณ์ทีม Meta ประเด็นบัญชีเยาวชน ที่ผู้ปกครองต้องรู้ความปลอดภัยบนโลกออนไลน์ของเด็ก

ในยุคที่โลกดิจิทัลเข้ามามีบทบาทสำคัญต่อเยาวชนมากขึ้น การสร้างสภาพแวดล้อมออนไลน์ที่ปลอดภัยและการดูแลการใช้งานบนโลกออนไลน์ของเยาวชนจึงเป็นโจทย์ที่สำคัญ และท้าทายสำหรับผู้ปกครองและผู้พัฒนาแพลตฟอร์มออนไลน์ต่าง ๆ

โดยล่าสุด Meta ได้ขยายการใช้งานบัญชีสำหรับเยาวชน (Teen Accounts) อย่างเป็นทางการในประเทศไทย บนแพลตฟอร์ม Instagram, Facebook และ Messenger เพื่อยกระดับความปลอดภัยสำหรับผู้ใช้วัยรุ่นหลายร้อยล้านคนทั่วโลก

บัญชีสำหรับเยาวชน ถูกออกแบบมาเป็นความปลอดภัยที่จะเปิดใช้งานอัตโนมัติ สำหรับวัยรุ่นที่มีอายุ 13-17 ปี เพื่อให้สามารถใช้งานบนแพลตฟอร์มออนไลน์ได้อย่างเหมาะสม ผ่านมาตรการที่มุ่งเน้นความปลอดภัย โดยการจำกัดการติดต่อจากบุคคลภายนอก การควบคุมและกรองเนื้อหาที่จะมองเห็น และการจัดการเวลาใช้งาน 

เพื่อเจาะลึกถึงการทำงานของระบบ Teen Accounts ในไทย รวมถึงการนำระบบจัดเรตเนื้อหาแบบ PG-13 มาใช้บน Instagram เราไปคุยกับคุณมาลีนา (Marina) หัวหน้าฝ่ายนโยบายความปลอดภัย ประจำภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกของ Meta ได้เลย

Teen Accounts แตกต่างจากบัญชีปกติอย่างไร

มาลีนา : ตอนนี้ Teen Accounts เริ่มใช้ในประเทศไทยแล้ว โดยจะเปิดอัตโนมัติทันทีเมื่อเด็กอายุระหว่าง 13 ถึง 17 ปี สมัครใช้งาน Instagram ระบบ (Teen Accounts) จะตั้งค่าทุกอย่างให้ปลอดภัยตั้งแต่ต้น โดยที่เด็กหรือผู้ปกครองไม่ต้องตั้งค่าเองเลย โดยบัญชีจะถูกตั้งให้เป็นส่วนตัว ปิดการติดต่อจากคนแปลกหน้า และระบบจะจำกัดเนื้อหาที่เห็นให้อยู่ในระดับเหมาะสมกับวัย

ซึ่งเราแบ่งเป็นสองช่วงอายุหลัก ๆ คือ 13-15 ปี และ 16-17 ปี โดยกลุ่มที่อายุ 13-15 ปี ระบบจะเข้มงวดที่สุด เช่น ถ้าจะเปิดบัญชีให้เป็นสาธารณะ หรือจะกด Live ต้องได้รับการอนุมัติจากผู้ปกครองก่อน และในกลุ่ม 16-17 ปี เราให้สิทธิ์ตัดสินใจมากขึ้น แต่ถ้ามีการเปลี่ยนแปลงค่าที่เสี่ยง ระบบจะแจ้งเตือนผู้ปกครองทันที

ความปลอดภัยของ Teen Accounts 

มาลีนา : โดยค่าเริ่มต้น คือ ห้ามคนแปลกหน้าทักเลย เฉพาะเพื่อนที่ทั้งสองฝ่ายกดยอมรับกันเท่านั้นที่ส่งข้อความถึงกันได้ และในระบบกำกับดูแลของผู้ปกครองจะเห็นว่าลูกคุยกับใครบ้าง แต่จะไม่เห็นเนื้อหาการสนทนา เพื่อรักษาความเป็นส่วนตัวของเด็ก

เราไม่ให้ผู้ปกครองดูเนื้อหาข้อความโดยตรง เพราะผู้เชี่ยวชาญด้านเด็กยืนยันว่าความเป็นส่วนตัวเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างความไว้วางใจ ถ้าพ่อแม่อ่านทุกข้อความ เด็กจะย้ายไปใช้แพลตฟอร์มอื่นที่เสี่ยงกว่า

นอกจากนี้จะมีระบบตัวช่วยเตือนเวลาใช้งาน ค่าเริ่มต้นคือหนึ่งชั่วโมงต่อวัน พอครบหนึ่งชั่วโมงจะมีหน้าจอเตือนให้พักสายตา พักโทรศัพท์ ผู้ปกครองสามารถปรับเวลาได้เองในแอปฯ ทั้งเพิ่มหรือลดได้ตามเหมาะสม เป้าหมายไม่ใช่ “ห้ามเล่น” แต่ให้เรียนรู้การใช้เวลาอย่างมีสติค่ะ

การจัดการเนื้อหาที่เหมาะสมสำหรับ Teen Accounts 

มาลีนา : นี่คือส่วนที่เราลงทุนพัฒนา AI หนักมาก AI จะคอยประเมินคอนเทนต์ที่ปรากฏในฟีดหรือ Explore ว่ามีความเสี่ยงไหม เช่น เรื่องรูปร่างของร่างกาย ความรุนแรง หรือเนื้อหาทางเพศ ถ้ามีความเสี่ยงระบบจะลดการมองเห็น หรือไม่แสดงเลยสำหรับบัญชีวัยรุ่น

เรากำลังนำระบบ “PG-13” มาใช้ทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยปีหน้า พูดง่าย ๆ คือ มันคือเรตหนังที่คนทั่วไปเข้าใจได้ทันที ค่าเริ่มต้นคือ “PG-13” เหมาะสำหรับผู้มีอายุ 13 ปีขึ้นไป ผู้ปกครองสามารถเลือกให้เข้มงวดกว่านั้นได้ ด้วยโหมด “Limited Content” และในบางกรณี หากผู้ปกครองเห็นว่าลูกโตพอ ก็สามารถปรับให้เปิดกว้างขึ้นได้

เด็กที่อายุต่ำกว่า 13 ปี ไม่สามารถใช้งานได้ 

มาลีนา : ตามนโยบายของเราคือ “ไม่อนุญาตให้ผู้ที่อายุต่ำกว่า 13 ปีใช้งาน” แต่เรารู้ว่าบางคนอาจโกหกอายุ เราจึงใช้ระบบหลายชั้น เช่น AI วิเคราะห์พฤติกรรม ตรวจสอบภาพโปรไฟล์ คำบรรยาย หรือรายงานจากผู้ใช้รายอื่น หากพบว่าอายุต่ำกว่าเกณฑ์เราจะระงับบัญชี และให้ผู้ปกครองยืนยันตัวตน

ตอนนี้ AI (ทำงาน) ดีขึ้นเยอะมาก AI ไม่ได้แค่แยกผิดถูกแบบขาวดำ แต่เรียนรู้บริบท เช่น ภาพหนึ่งภาพอาจไม่ผิด แต่คำบรรยายทำให้สื่อสารทางเพศ AI จะตรวจจับได้ละเอียดขึ้นมาก รวมถึงช่วยแจ้งเตือนกรณีที่วัยรุ่นส่งภาพส่วนตัวใน DM ระบบจะเบลอภาพทันทีและเตือนว่า “อย่าส่งภาพนี้ต่อ” เพื่อป้องกันการถูกละเมิดในอนาคต

Meta ทำงานร่วมกับหน่วยงานไหนในไทยบ้าง

มาลีนา : เราทำงานใกล้ชิดกับตำรวจไซเบอร์และหน่วยงานป้องกันอาชญากรรมต่อเด็กออนไลน์ รวมถึงร่วมมือกับกระทรวงดิจิทัลและหน่วยงานด้านการศึกษา เพื่อให้สอดคล้องกับกฎหมายไทย เมื่อพบเนื้อหาที่ Sexualize เด็ก แม้ไม่โป๊เปลือย เราก็จะนำออกและรายงานต่อเจ้าหน้าที่

นอกจากนี้เรากำลังทำหลักสูตร Digital Literacy ร่วมกับมหาวิทยาลัยและโรงเรียนในไทย อยากให้เด็กเข้าใจโลกออนไลน์ก่อนอายุ 13 ปี เมื่อถึงวัยที่สามารถเข้าใช้งานได้ เขาจะมีภูมิคุ้มกันและทักษะในการอยู่ในโลกดิจิทัลอย่างปลอดภัย

ผลลัพธ์ของ Teen Accounts ในต่างประเทศเป็นอย่างไร

มาลีนา : จากข้อมูลล่าสุดในสหรัฐฯ กว่า 97% ของผู้ใช้วัย 13-15 ปี คงค่าตั้งต้นไว้ ไม่ปิดระบบป้องกัน และ 94% ของผู้ปกครอง บอกว่าระบบใหม่นี้ทำให้พวกเขาอุ่นใจขึ้น แต่เราก็ยอมรับว่ายังต้องปรับปรุงต่อไป

Teen Accounts จะใช้ในไทยได้เมื่อไหร่ 

มาลีนา : ตอนนี้ Instagram ในไทยเปิดใช้งานเต็มรูปแบบแล้ว ส่วน Facebook และ Messenger อยู่ในขั้นตอนสุดท้ายของการอัปเดต คาดว่าจะเปิดครบทั้งหมดภายในต้นปีหน้า และระบบเรต “PG-13” จะตามมาในช่วงหลังจากนั้น

สิ่งที่อยากฝากถึงผู้ปกครองในไทย

มาลีนา : อยากบอกว่าการเลี้ยงลูกยุคดิจิทัลมันไม่ง่ายเลย ทุกคนต้องช่วยกัน ทั้งครอบครัว โรงเรียน และอุตสาหกรรม เราพยายามทำให้แพลตฟอร์มปลอดภัยที่สุดเท่าที่เทคโนโลยีทำได้ แต่สิ่งที่สำคัญกว่าระบบใด ๆ คือ “การพูดคุยกันในบ้าน” ไม่มีระบบไหนแทนความไว้วางใจระหว่างพ่อแม่กับลูกได้