งานวิจัยชี้ คลิปสั้นอย่าง TikTok หรือ Reels ทำให้เกิดภาวะ “สมองเน่า”

ในปีที่ผ่านมา คำว่า brain rot หรือภาวะสมองเน่าถูกเลือกให้เป็น Word of the Year โดย Oxford Dictionary ซึ่งแสดงถึงความกังวลเกี่ยวกับผลกระทบจากการเสพเนื้อหาออนไลน์คุณภาพต่ำในปริมาณมาก

งานวิจัยจาก American Psychological Association (APA) ได้ยืนยันว่า brain rot ไม่ได้เป็นเพียงคำล้อเลียนหรือมีมที่พูดขำ ๆ เท่านั้น แต่เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจริง และสามารถวัดค่าได้ด้วย โดยงานวิจัยที่ใช้ชื่อว่า “Feeds, Feelings, and Focus: A Systematic Review and Meta-Analysis Examining the Cognitive and Mental Health Correlates of Short-Form Video Use” ได้รวบรวมข้อมูลจากผู้เข้าร่วมงานวิจัยกว่า 98,299 คน จาก 71 งานวิจัย โดยพบความเชื่อมโยงชัดเจนระหว่างการดูคลิปวิดีโอแบบสั้นจากแพลตฟอร์มต่าง ๆ เช่น TikTok, Instagram หรือ Facebook: Reels และ YouTube Shorts ส่งผลต่อคุณภาพของสมองที่ลดลงด้วย

ยิ่งคนดูวิดีโอสั้นมากเท่าไหร่ สมรรถภาพด้านการให้ความสนใจ จดจ่อ และการควบคุมหรือการยับยั้งชั่งใจก็ยิ่งแย่ลงเท่านั้น

ข้อมูลยังชี้ว่า ผู้ใช้งานโดยเฉพาะวัยรุ่นใช้อินเทอร์เน็ตเฉลี่ยมากถึง 6.5 ชั่วโมงต่อวัน เมื่อผู้ใช้งานได้รับสิ่งเร้าที่รวดเร็วและมีการกระตุ้นซ้ำ ๆ จะทำให้เกิดภาวะที่เรียกว่า habituation หรือเป็นการที่ผู้ใช้งานจะเริ่มไม่รู้สึกตอบสนองต่อกิจกรรมที่มีลักษระที่ช้ากว่าและต้องใช้ความพยายามมากกว่า เช่น การอ่าน การแก้ปัญหา หรือการเรียนรู้สิ่งที่มีความละเอียดมาก ๆ เป็นต้น

ปฏิเสธไม่ได้ว่าคลิปวิดีโอสั้นแทบจะกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตเราไปแล้ว แม้จะขึ้นชื่อว่าคลิปสั้น แต่การใช้งานในระยะเวลานานย่อมส่งผลต่อสุขภาพ พฤติกรรม และความเป็นอยู่ เพิ่มโอกาสให้ผู้ใช้งานปลีกตัวออกจากสังคม การนอนหลับที่แย่ลง ความวิตกกังวลที่เพิ่มขึ้น และมีความรู้สึกโดดเดี่ยวที่มากขึ้นอีกด้วย

ใครที่เริ่มรู้สึกว่ามีอาการเหล่านี้ อาจมาจากการที่เราใช้งานสื่อลักษณะนี้มากเกินไปก็เป็นได้

ที่มา Euronews, ภาพจาก Tribu

วัชรกุล พัฒนาประทีป