TV ความละเอียด 4K/8K จำเป็นแค่ไหน ? เผยงานวิจัยล่าสุดว่าด้วยขีดจำกัดสายตามนุษย์

แม้ในปัจจุบันเทคโนโลยีโทรทัศน์จะพัฒนาไปไกล ตั้งแต่ระดับ Ultra HD (4K) ไปจนถึงความละเอียดที่สูงกว่านั้นอย่าง 8K แต่แท้จริงแล้วความละเอียดสูง ๆ จำเป็นแค่ไหน เราจำเป็นต้องใช้ความละเอียดสูงขนาดนั้นจริงไหม ?

แนวคิด ‘Retinal Resolution’ เมื่อเพิ่มจำนวนพิกเซลมากขึ้น อาจไม่ได้ทำให้ภาพคมขึ้นอีกต่อไป

ทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ (University of Cambridge) สหราชอาณาจักร ได้ทดลองค้นคว้าหาขีดจำกัดของดวงตาของมนุษย์ว่าสามารถแยกแยะจำนวนพิกเซลได้มากเพียงใด โดยใช้จอ 4K ที่สามารถปรับระยะเข้า-ออก เพื่อวัดว่าในระยะต่าง ๆ ผู้ชมยังแยกความคมชัดได้หรือไม่ นำไปสู่แนวคิดที่เรียกว่า ‘Retinal Resolution’ หรือจุดที่การเพิ่มจำนวนพิกเซลมากขึ้น ก็ไม่ทำให้ภาพคมขึ้นในสายตาอีกต่อไป

พบว่า “ดวงตามนุษย์มองได้ละเอียด แต่ก็มีเพดานจำกัด”

ผลวิจัยยังชี้ให้เห็นว่า ดวงตามนุษย์สามารถแยกแยะรายละเอียดไว้มากกว่าที่คาดกันไว้ แต่ที่น่าสนใจคือ โทรทัศน์ส่วนใหญ่ในตลาดปัจจุบัน มีความหนาแน่นพิกเซลสูงเกินกว่าที่เราจะมองเห็นความต่างได้จริง

ยังตัวอย่างเช่น หากนั่งหน้าโทรทัศน์ขนาด 44 นิ้ว กับสเปกความละเอียด 2K/QHD ในระยะประมาณ 2.5 เมตร พบว่ามีความคมชัดที่เพียงพอแล้ว แม้จะมีความละเอียดที่สูงกว่านั้น อย่าง 4K หรือ 8K ก็แทบไม่เห็นความต่างในการใช้งาน

วิธีวัดแบบ Pixels Per Degree (PPD)

เมื่อเป็นเช่นนี้ นักวิจัยจึงใช้หน่วยวัดใหม่ ด้วยให้ผู้เข้าทดลองใช้วิธีทดสอบมองเส้นสีต่าง ๆ ว่าสามารถแยกแยะได้ละเอียดแค่ไหน โดยมีหน่วยวัดเป็น Pixels Per Degree (PPD) หรือจำนวนพิกเซลที่อยู่ในมุมมอง 1 องศาของสายตา

หากใช้มาตรฐาน 20/20 (ความสามารถในการมองเห็นรายละเอียดของดวงตา) ที่นิยมใช้กันในทางการแพทย์โดยเฉพาะในสหรัฐฯ ดั้งเดิมมีรายงานว่ามนุษย์สามารถมองเห็นได้ในระดับประมาณ 60 PPD แต่จากการทดลองพบว่าดวงตาของเรามองเห็นได้ละเอียดกว่านั้นมาก

ลักษณะภาพ	ระดับที่ตารับรู้ได้ (PPD)
ภาพขาวดำ (Greyscale)	94 PPD
ลายสีแดง-เขียว	89 PPD
สีเหลืองและม่วง	53 PPD

ศาสตราจารย์ราฟาล มันติอุค (Professor Rafał Mantiuk) หนึ่งในทีมวิจัยกล่าวว่า “ดวงตาของเราไม่ได้เก่งนัก แต่สมองของเราต่างหากที่มีกลไกเดิมรายละเอียดให้เองอัตโนมัติ”

เครื่องมือเลือกความละเอียดของโทรทัศน์อย่างเหมาะสม

นอกจากนี้ทีมงานยังพัฒนาเครื่องมือคำนวณออนไลน์เพื่อให้ผู้ใช้โทรทัศน์ทั่วไป สามารถตรวจสอบความละเอียดที่เหมาะสมกับขนาดจอ และระยะที่นั่งชมในบ้านของตัวเองได้อย่างเหมาะสมอีกด้วย

นี่อาจเป็นเหตุผลที่ความละเอียด 8K / 16 ยังไม่แพร่หลาย

หากผลวิจัยนี้ถูกนำไปใช้อย่างกว้างขวาง ก็อาจอธิบายว่าทำไมตลาดโทรทัศน์ 8K หรือ 16K ยังไม่มีพื้นที่ในตลาดมากนัก เช่น Sony เอง ก็ยุติการผลิตโทรทัศน์ 8K รุ่นใหม่ไปเป็นการชั่วคราวแล้วเช่นกัน

สรุป

สุดท้ายแล้ว สิ่งที่งานวิจัยชุดนี้สะท้อนคือ การเลือกความละเอียดของโทรทัศน์ไม่ควรมองแค่ตัวเลข 4K หรือ 8K เพียงอย่างเดียว แต่ควรพิจารณาถึง ระยะนั่งชม และขนาดหน้าจอ ให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมของเราเป็นหลัก

เพราะเมื่อความละเอียดสูงเกินกว่าที่สายตารับรู้ได้จริง การเพิ่มจำนวนพิกเซลก็ไม่ได้ทำให้ภาพคมขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ดังนั้น สำหรับผู้ใช้ส่วนใหญ่ความละเอียดระดับ 2K หรือ 4K ถือว่าเพียงพอแล้วในการรับชมคอนเทนต์ในชีวิตประจำวัน และเป็นจุดที่คุ้มค่าเหมาะสมกว่า ในขณะที่เทคโนโลยีความละเอียดที่สูงขึ้น เช่น 8K หรือมากกว่านั้น อาจมีบทบาทในอนาคต ในงานเฉพาะด้านหรือในจอภาพขนาดใหญ่พิเศษนั่นเอง

ที่มา: TechSpot และ University of Cambridge