หุ่นยนต์ประสบความสำเร็จในการผ่าตัดอวัยวะหมู และอาจสามารถใช้กับคนได้ใน 10 ปีข้างหน้า

ผลงานวิจัยล่าสุดจากมหาวิทยาลัย Johns Hopkins ในสหรัฐฯ ที่พัฒนาให้หุ่นยนต์ผ่าตัดอัตโนมัติซึ่งฝึกด้วย AI หรือปัญญาประดิษฐ์ ทำให้สามารถผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออกจากอวัยวะของหมูที่ตายได้แล้วสำเร็จถึง 8 ครั้ง คิดเป็นอัตราความสำเร็จอยู่ที่ 100% โดยไม่ต้องพึ่งพาความช่วยเหลือจากมนุษย์เลย

หุ่นยนต์ที่ขับเคลื่อนด้วย AI นั้นอาศัยการฝึกฝนจากคลิปการผ่าตัดหมูของมนุษย์ ซึ่งจุดเด่นของการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์อยู่ที่ความแม่นยำ การเคลื่อนไหวที่เรียบลื่นกว่า อีกทั้งยังสามารถแก้ไขข้อผิดพลาดระหว่างการผ่าตัดด้วยตัวเองได้หลายครั้งโดยไม่ต้องมีมนุษย์ควบคุมอยู่เบื้องหลัง โดยหุ่นยนต์ผ่าตัดตัวนี้อาศัยโครงข่ายประสาทเทียม (neural networks) แบบเดียวกับ AI ทั่วไปเช่น ChatGPT และ Gemini

นี่เป็นก้าวสำคัญสู่การนำระบบผ่าตัดอัตโนมัติไปใช้ในการผ่าตัดจริงทางคลินิก

ผลจากความสำเร็จนี้ทำให้ผู้เชี่ยวชาญหลายคนประเมินว่ามนุษย์อาจเข้าร่วมทดลองการผ่าตัดจริงได้ภายใน 10 ปีข้างหน้า อย่างไรก็ตาม การทดลองนี้ยังมีข้อจำกัดสำคัญ เป็นการทดสอบบนอวัยวะที่ไม่มีการขยับ (ตายแล้ว) ไม่มีเลือด ไม่มีการหายใจ หรือตัวแปรอื่น ๆ จากร่างกาย เช่น ภาวะเลือดออก เป็นต้น

ความก้าวหน้าของหุ่นยนต์ AI อาจเป็นตัวช่วยให้แพทย์ หรือแพทย์สามารถคยบคุมหุ่นยนต์หลายตัวได้พร้อมกัน เพิ่มประสิทธิภาพการผ่าตัดที่แม่นยำขึ้น ลดความเสียหายกับเนื้อเยื่อข้างเคียง และช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นฟูได้เร็วขึ้นกว่าเดิม นอกจากนี้ NHS มีแผนพัฒนาให้การผ่าตัดผ่านกล้อง (keyhole surgery) ใช้หุ่นยนต์เพิ่มมากขึ้น โดยตั้งเป้าว่าภายในปี 2035 จะมีการใช้หุ่นยนต์ช่วยใน 90 % ของการผ่าตัดผ่านกล้อง จากปัจจุบันที่อยู่ประมาณ 20 % เท่านั้น

อย่างไรก็ตาม ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่าก่อนที่จะเริ่มใช้ในมนุษย์จะต้องมีการทดสอบบนสัตว์ที่มีชีวิตเพื่อประเมินปัจจัยต่าง ๆ เช่น การตอบสนองต่อสภาวะหายใจและการไหลของเลือด การเคลื่อนไหวของอวัยวะ และกรณีฉุกเฉินที่ไม่คาดคิด โดยจำเป็นต้องให้ความสำคัญด้านความปลอดภัย การฝึกอบรม และโครงสร้างพื้นฐานทางการแพทย์อย่างระมัดระวัง

ที่มา The Guardian

วัชรกุล พัฒนาประทีป