ปัจจุบันโลกเรากำลังเจอปัญหาเชื้อดื้อยาที่ทำให้การรักษาโรคบางอย่างกลายเป็นเรื่องยากขึ้น แต่ล่าสุดนักวิจัยได้ใช้ปัญญาประดิษฐ์หรือ AI ในการพัฒนาไวรัสเพื่อฆ่าแบคทีเรียได้แล้ว
นักวิจัยจากสแตนฟอร์ดและสถาบัน Arc ได้สร้าง AI ลักษณะเดียวกันกับ ChatGPT ในชื่อว่า Evo ที่ได้รับการเทรนโดยใช้จีโนมของไวรัสมากกว่า 2 ล้านตัวอย่าง หลังจากฝึกเสร็จ นักวิจัยได้ใช้คำสั่งออกแบบไวรัสใหม่ที่ไม่เคยมีมาก่อน โดยเป้าหมายของการออกแบบไวรัสในครั้งนี้คือเพื่อให้ไวรัสใหม่เหล่านั้น สามารถฆ่าแบคทีเรียได้ Evo จึงทำแบบร่างจีโนมไวรัสชื่อว่า phiX174 ออกมาจำนวน 302 แบบ และเมื่อนำไปสร้างเป็นไวรัสจริงในห้องปฏิบัติการ นักวิจัยพบว่ามี 16 แบบสามารถทำลายเชื้อ E. coli ได้สำเร็จ
ไบรอัน ฮี (Brian Hie) ผู้ดูแลแล็บดังกล่าวบอกว่ามันเหมือนการได้เห็นโค้ดดิจิทัลกลายเป็นสิ่งที่มีตัวตนขึ้นมาจริง ๆ เป็นเรื่องน่าตื่นเต้นมาก ๆ โดยเฉพาะในแง่ของการรักษา ที่ผ่านมามีโรคที่เป็นเชื้อดื้อยา คร่าชีวิตคนไปมากมาย โดยเฉพาะแบคทีเรียเฉพาะที่ยาปฏิชีวนะไม่สามารถกำจัดได้อีกต่อไป การพัฒนาครั้งนี้เป็นความหวังใหม่ในการรักษาโรคด้วย
นี่เป็นครั้งแรกที่มนุษย์ใช้ AI สร้างจีโนมไวรัสใหม่โดยไม่มีการอ้างอิงจากต้นแบบทางธรรมชาติ หรือไม่ใช่แค่การนำไวรัสมาปรับแต่ง แต่เป็นการสร้างใหม่ตั้งแต่ต้นทั้งหมดในโลกดิจิทัล แล้วแปลงเป็นสิ่งมีชีวิตจริงออกมา
อย่างไรก็ตาม ความสำเร็จในงานนี้ก็มาพร้อมกับความเสี่ยงและคำถามเชิงจริยธรรมและความปลอดภัย เจ. เครก เวนเตอร์ (J. Craig Venter) ผู้เป็นเสมือนบิดาแห่งชีววิทยาสังเคราะห์เตือนว่า เทคโนโลยีดังกล่าวเป็น trial and error เวอร์ชันที่เร็วขึ้น ซึ่งหากนำไปใช้ในทางที่ผิดก็อาจถูกใช้สร้างไวรัสที่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ได้เหมือนกัน
ทีมวิจัยระบุว่า Evo ถูกจำกัดให้เรียนรู้เฉพาะไวรัสที่ไม่ก่ออันตรายต่อมนุษย์ในตอนนี้ แต่โครงสร้างพื้นฐานของเทคโนโลยีสามารถถูกฝึกใหม่หรือดัดแปลงให้เรียนรู้ไวรัสชนิดอื่นได้ หากเทคโนโลยีดังกล่าวตกไปอยู่ในมือผู้ไม่หวังดีก็อาจนำไปสู่ภัยคุกคามมนุษย์ได้เช่นกัน
ที่มา Gizmochina